Trądzik pospolity
Trądzik - co to za choroba?
Najczęstsza choroba dermatologiczna wieku młodzieńczego (stąd potoczna nazwa: trądzik młodzieńczy) związana m.in. z łojotokiem, powstawaniem zaskórników, grudek i krostek w okolicach łojotokowych.
Zmiany zajmują najczęściej twarz (czoło, nos, brodę, policzki), niekiedy także klatkę piersiową lub plecy. Przebieg trądziku bez leczenia może być bardzo przewlekły. W następstwie ustąpienia zmian aktywnych może dochodzić do powstawania blizn – drobnych zanikowych, lub większych, przerosłych. Specyficzne odmiany trądzika stanowią trądzik noworodków i niemowląt, trądzik z wydrapaniami (acne excoriee) oraz trądzik piorunujący (z objawami pozaskórnymi: gorączką i bólami stawowymi, wymagający bardzo pilnego leczenia dermatologicznego).
Jak leczymy trądzik?
Stosuje się różne metody w zależności od nasilenia i rodzaju trądziku. Terapia jest zazwyczaj wielomiesięczna.
Leczenie miejscowe.
Przy łagodnym przebiegu (u ponad połowy pacjentów) wystarcza stosowanie dermatologicznych preparatów miejscowych.
Leczenie ogólne.
W średnio lub bardzo nasilonym trądziku stosuje się antybiotyki przez okres minimum kilku tygodni. W cięższych postaciach trądziku, przy przewlekłym przebiegu choroby oraz oporności na inne formy leczenia stosuje się pochodne witaminy A, szczególnie izotretynoinę. Skuteczność tego leku wiąże się z faktem, że działa on na wszystkie elementy patogenezy trądziku (łojotok, nadmierne rogowacenie ujść przewodów łojowych oraz odczyn zapalny). W wielu przypadkach jest to jedyna opcja terapeutyczna dająca szansę trwałego wyleczenia. W związku z działaniem uszkadzającym płód bezwzględnie konieczne jest unikanie ciąży przez cały czas trwania leczenia izotretynoiną oraz przez dwa miesiące po jego zakończeniu. Dziewczęta oraz kobiety w wieku rozrodczym leczone izotretynoiną powinny stosować skuteczną antykoncepcję (zalecane jest stosowanie jednocześnie dwóch metod zapobiegających zajściu w ciąże).
Co jeszcze warto wiedzieć o trądziku?
U osób z bardzo mało nasilonym trądzikiem pospolitym (pojedyńczymi zaskórnikami i grudkami) oraz u osób po leczeniu dermatologicznym korzystne efekty uzyskuje się stosując odpowiednią pielęgnację skóry. Kremy do cery ze skłonnością do trądziku powinny zapobiegać powstawaniu zaskórników, redukować łojotok oraz wykazywać działanie bakteriobójcze lub bakteriostatyczne. Powinno się unikać kosmetyków działających okluzyjnie (m.in. tłustych kremów zawierających oleje roślinne, parafinę, woski). Nie jest wskazane stosowanie kosmetyków powodujących przesuszanie skóry, w tym alkoholowych roztworów o działaniu dezynfekującym. Z zabiegów uzupełniających u osób z trądzikiem stosuje się peelingi powierzchowne (głównie w celu usunięcia zaskórników) oraz peelingi medyczne średnio głębokie (w celu redukcji blizn potrądzikowych). Często jedyną alternatywą w leczeniu blizn potrądzikowych jest laseroterapia wykonywana przez doświadczonego lekarza dermatologa. Warunkiem wykonania zabiegów jest brak aktywnych zmian skórnych (krostek i grudek). Osobom z trądzikiem należy odradzać celowe opalanie w związku z tym, że pod wpływem promieni ultrafioletowych dochodzi do nasilenia istniejących zaburzeń złuszczania naskórka. Efektem tego jest często pogorszenie stanu skóry skłonnej do trądziku w okresie jesiennym (pomimo zauważalnej poprawy w lecie).
Każda forma terapii trądziku powinna być konsultowana przez dermatologa.
